موتور گیربکس شفت بغل که به آن گیربکس هلیکال بول (Helical Bevel) یا کرانویل پینیون هم میگویند، نوعی سیستم انتقال قدرت است که شفت خروجی آن با شفت ورودی موتور زاویه ۹۰ درجه میسازد. ⚙️ این طراحی به دلیل استفاده از چرخدندههای هلیکال و مخروطی (bevel gears) انجام میشود و امکان انتقال گشتاور بالا در فضاهای محدود را فراهم میکند.
نحوه عملکرد و ساختار
این گیربکس از یک ترکیب هوشمندانه از چرخدندهها استفاده میکند:
چرخدندههای هلیکال: وظیفه کاهش سرعت و افزایش گشتاور اولیه را بر عهده دارند. این چرخدندهها به دلیل سطح تماس بیشتر، عملکرد نرم، صدای کم و راندمان بالایی دارند.
چرخدندههای مخروطی (Bevel Gears): در مرحله نهایی، این چرخدندهها که به صورت مخروطی طراحی شدهاند، مسیر حرکت و گشتاور را ۹۰ درجه تغییر میدهند. این چرخدندهها شامل یک پینیون (چرخدنده کوچک) و یک کرانویل (چرخدنده بزرگ) هستند.
نیروی ورودی از موتور به شفت اولیهی گیربکس منتقل میشود. سپس این نیرو از طریق چندین مرحله چرخدنده هلیکال کاهش سرعت یافته و در نهایت توسط مجموعه چرخدندههای مخروطی، به شفت خروجی که با زاویه ۹۰ درجه قرار دارد، منتقل میشود.
مزایا و معایب
مزایا:
انتقال قدرت با زاویه ۹۰ درجه: این ویژگی، انعطافپذیری زیادی در طراحی ماشینآلات و نصب در فضاهای محدود ایجاد میکند.
راندمان بالا: به دلیل استفاده از چرخدندههای هلیکال، راندمان این گیربکسها بسیار بالاست (معمولاً بیش از ۹۰%).
توان و گشتاور بالا: این گیربکسها توانایی انتقال گشتاور بسیار زیادی را دارند که آنها را برای کاربردهای سنگین مناسب میسازد.
کارکرد نرم و کمصدا: طراحی چرخدندهها به گونهای است که درگیری تدریجی و بدون ضربه را فراهم میکند و صدای کمی تولید میشود.
عمر طولانی و استحکام بالا: بدنه مستحکم و قطعات باکیفیت، باعث دوام و طول عمر بالای آنها میشود.
معایب:
هزینه بالاتر: به دلیل پیچیدگی طراحی و ساخت، قیمت بالاتری نسبت به گیربکسهای شفت مستقیم دارند.
حساسیت به نصب: نصب و تراز دقیق آنها بسیار مهم است و خطای نصب میتواند باعث کاهش عمر و عملکرد شود.
کاربردها
موتور گیربکس شفت بغل در صنایعی که نیاز به انتقال قدرت در زاویه دارند و فضا محدود است، کاربرد فراوانی دارد:
- نوار نقالههای بزرگ و سنگین در صنایع فولاد، سیمان و معدن.
- میکسرها و همزنها در صنایع شیمیایی و غذایی.
- ماشینآلات بستهبندی و خطوط تولید.
- بالابرها و سیستمهای انتقال مواد.
